การออกกำลังกายสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังขณะฟอกเลือด

ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มีจำเป็นต้องฟอกเลือดที่โรงพยาบาล ซึ่งจะใช้เวลาอย่างน้อย 4 ชั่วโมง อาจทำให้เกิดอาการเมื่อยล้า รวมถึงสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจไม่ดีไปด้วย ดังนั้น การออกกำลังกายในระหว่างฟอกเลือดจะช่วยให้ผู้ป่วยมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่ดีขึ้น ลดความเมื่อยล้า ส่งผลให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น โดยให้อยู่ภายใต้การควบคุมหรือได้รับคำปรึกษาจากแพทย์อย่างเคร่งครัด

คำแนะนำ ผู้ป่วยที่มีเส้นฟอกเลือดบริเวณลำคอ (PERM CATH) สามารถออกกำลังกายได้ตามปกติ กรณีผู้ป่วยที่มีเส้นฟอกเลือดบริเวณแขนหรือขา (AVF / AVG) ให้ออกกำลังกายเฉพาะข้างที่ไม่มีเส้นฟอกเลือด

ในระหว่างการออกกำลังกายหากผู้ป่วยมีอาการดังต่อไปนี้ให้รีบแจ้งเจ้าหน้าที่ทันที

1. มีความรู้สึกเหนื่อยมาก 
2. หายใจไม่สะดวกหรือหายใจหอบเหนื่อย
3. เจ็บแน่นหน้าอกหรือใจสั่น
4. มีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง
5. เป็นตะคริว
6. หน้ามืด เวียนศีรษะ

การออกกำลังกายขณะฟอกเลือด

การออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างสมรรถภาพปอดและการหายใจ

ท่าที่ 1 หายใจเข้า-ออก วางมือทั้ง 2 ข้างบริเวณชายโครง หายใจเข้าทางจมูก แล้วหายใจออกทางปาก ทำ 10 ครั้ง

การออกกำลังกายกล้ามเนื้อแขน

เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของแขน ป้องกันการยึดติดของข้อต่างๆ และช่วยให้ทรวงอกขยายตัวได้ดีขึ้น

ท่าที่ 1 กำมือ-แบมือ ตั้งแขนทั้ง 2 ข้างเข้าข้างลำตัว กำมือแล้วปล่อยมือให้สุด ทำ 20 ครั้ง

ท่าที่ 2 งอศอกสลับกับเหยียดศอก วางแขนข้างลำตัว กำมือพร้อมงอศอกเข้าหาตัวให้สุด เหยียดศอกลงให้สุด ทำ 20 ครั้ง

ท่าที่ 3 ยกแขนขึ้น-ลง วางแขนข้างลำตัว เหยียดแขนทั้ง 2 ข้างขึ้นเหนือศีรษะ วางมือลงข้างลำตัว ทำ 20 ครั้ง     

ท่าที่ 4 กางแขนและหุบแขน กางแขนทั้ง 2 ข้างให้สุด ยกแขนขึ้นด้านบนพร้อมหุบเข้าให้สุด ทำ 20 ครั้ง

การออกกำลังกายกล้ามเนื้อขา

เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของขา และกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด

ท่าที่ 1 กระดกปลายเท้าขึ้น-ลง กระดกปลายเท้าขึ้น-ลงพร้อมกันทั้งสองข้าง ทำ 20 ครั้ง

ท่าที่ 2 งอเข่า-เหยียดเข่า เหยียดขาตรงทั้ง 2 ข้าง ชันเข่าขึ้นข้างนึงให้ฝ่าเท้าแนบพื้น ค่อยๆ วางขาลง ทำ 10 - 20 ครั้ง เสร็จแล้วทำสลับข้างกัน

ท่าที่ 3 เหยียดขาและกางขา เหยียดขาตรงทั้ง 2 ข้าง กางขาออกไปด้านข้างทำมุมประมาณ 45 องศา ปลายเท้าตั้งตรง ทำ 20 ครั้ง เสร็จแล้วสลับข้างกัน

ท่าที่ 4 เหยียดขาและยกส้นเท้า เหยียดขาตรงทั้ง 2 ข้าง ยกส้นเท้าให้พ้นพื้น ปลายเท้าตั้งตรง ทำ 10 ครั้ง เสร็จแล้วทำสลับข้างกัน

ท่าที่ 5 วางขาบนหมอนเหยียดขาตรง วางหมอนหรือผ้าขนหนูหนาๆ ใต้ขา เหยียดขาขึ้นปลายเท้าตั้งตรง ทำ 20 ครั้ง เสร็จแล้วทำสลับข้างกัน

ข้อจำกัดในการออกกำลังกายขณะฟอกเลือด

• ประเภทเครื่องฟอกเลือดที่แตกต่างกัน
• ระดับความหนักของการออกกำลังกาย (Intensity of exercise)
• ประเภทของวิธีการที่ใช้

ประโยชน์ของการออกกำลังกายในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง

1. เสริมสร้างให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ใกล้เคียงปกติ
2. เพิ่มหรือคงความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อ
3. ควบคุมความดันโลหิต
4. ช่วยเพิ่มอัตราการนำไขมันไปใช้ (ลดคอเลสเตอรอล และไตรกีเซอไรด์)
5. ช่วยให้นอนหลับดี
6. ช่วยควบคุมน้ำหนัก
7. ลดภาวะซึมเศร้าและความกังวล
8. ช่วยลดระดับความต้านทานอินซูลิน
9. เสริมสร้างระบบหัวใจและหลอดเลือด
10. เสริมสร้างการทำงานของไต ตับ และระบบย่อยอาหาร

     

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คลิก!! ศูนย์โรคไต ชั้น 6 โซน C