กินยาอย่างไรให้ถูกวิธี?

     ยา (Medicine) มีวัตถุประสงค์ใช้เพื่อการรักษา บรรเทา หรือใช้เพื่อป้องกันโรคและความเจ็บป่วย รวมถึงความผิดปกติต่าง ๆ ในร่างกาย 

หลักในการรับประทานยาก่อน หลัง หรือพร้อมอาหาร 

• ยาก่อนอาหาร คือ ยาที่ควรรับประทานยาก่อนอาหารอย่างน้อย 30 นาที หากลืมรับประทานยาก่อนอาหาร อาจรอประมาณ 2 ชั่วโมงหลังจากรับประทานอาหาร เพื่อรอให้ท้องว่างแล้วค่อยรับประทานยาเม็ดที่ลืม หากเวลาที่ต้องรับประทานยาใกล้กับมื้อถัดไปให้ข้ามยามื้อที่ลืม แล้วรับประทานยามื้อต่อไปตามขนาดปกติโดยไม่ต้องรับประทานยาซ้ำ ทั้งนี้ไม่รวมถึงกลุ่มยาก่อนอาหารที่ใช้สำหรับลดระดับน้ำตาลในเลือด หากไม่แน่ใจในวิธีรับประทานยาควรปรึกษาเภสัชกร
• ยาหลังอาหาร คือ ยาที่ควรรับประทานยาหลังอาหาร โดยอาจรับประทานหลังอาหารทันทีหรือหลังอาหารประมาณ 15 - 30 นาทีก็ได้ หากลืมรับประทานยาหลังอาหาร สามารถรับประทานยาได้ทันทีที่นึกได้ หากนึกได้ในเวลาที่ใกล้มื้อถัดไปควรรอรับประทานหลังอาหารในมื้อถัดไปแทน หากไม่แน่ใจในวิธีรับประทานยาควรปรึกษาเภสัชกร
• ยาหลังอาหารทันที คือ ยาที่ควรรับประทานยาหลังรับประทานอาหารเสร็จทันที เนื่องจากยาบางตัวอาจมีฤทธิ์ระคายเคืองทางเดินอาหาร
• ยาก่อนนอน คือ ยาที่ควรรับประทานยาก่อนนอน 15 - 30 นาที
• ยาพร้อมอาหาร คือ ยาที่ควรรับประทานยาพร้อมอาหารคำแรก หรือหลังจากรับประทานอาหารไปแล้วครึ่งหนึ่ง
• ยาที่ต้องเคี้ยวให้ละเอียดก่อนกลืน เคี้ยวหรือบดยาให้ละเอียดก่อนกลืน เพื่อการแตกตัวที่ดีของยา ส่งผลให้ยาออกฤทธิ์ได้ดีขึ้น
• ยาที่อาจทำให้ง่วงซึม ควรหลีกเลี่ยงการขับรถ หรือทำงานกับเครื่องจักรกล หรือระวังพลัดตกหกล้ม
• ยาที่ควรดื่มน้ำตามมาก ๆ เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ได้ดีขึ้นหรือลดโอกาสที่จะเกิดผลข้างเคียงจากยา
• ยาที่แนะนำให้รับประทานซ้ำ ทุก 4 - 6 ชั่วโมงเมื่อมีอาการ ห้ามรับประทานยานี้ซ้ำก่อน 4 - 6 ชั่วโมง เพราะจะทำให้ระดับยาในกระแสเลือดสูงจนเกินไปและอาจเกิดผลข้างเคียงจากยาได้
• ยาที่ต้องรับประทานติดต่อกันจนหมด รับประทานติดต่อกันจนครบตามแพทย์สั่งเพื่อประสิทธิภาพที่ดีในการรักษา เช่น ยาฆ่าเชื้อ (ป้องกันการดื้อยา)
• ยาที่รับประทานแล้วไม่ควรนอนทันที เนื่องจากยาสามารถทำให้เกิดการระคายเคืองต่อหลอดอาหารได้ หลังจากรับประทานยาไปแล้ว ต้องอยู่ในท่าตั้งตรงไม่น้อยกว่า 30 - 60 นาที (นั่งตัวตรงหรือยืนตัวตรง ห้ามเอน ห้ามนอน)
• ยาที่รับประทานตามอาการ คือ ยาที่รับประทานเฉพาะเวลามีอาการ ไม่จำเป็นต้องรับประทานต่อเนื่อง

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ข้อมูลยา ฝ่ายวิชาการเภสัชสนเทศ

โทร 1474 กด 2 ตามด้วยกด 2 หรือ 02-419-2222