ตารางพัฒนาการเด็กปฐมวัย

     การจะส่งเสริมพัฒนาการเด็กให้ดีและสมวัยนั้น ปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญมากคือการเลี้ยงดูเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึง 5 ปี เป็นช่วงอายุที่มีอัตราของการพัฒนาการสูง หากเด็กได้รับการเลี้ยงดูที่ดีและถูกต้องตามหลักการ เด็กก็จะมีพัฒนาการได้เต็มตามศักยภาพ

อายุ

พัฒนาการ

แรกเกิด - 1 เดือน

  • ยกศีรษะและหันเปลี่ยนข้างได้ในท่านอนคว่ำ
  • มองตามสิ่งของจากด้านข้างถึงระยะกึ่งกลางลำตัวได้
  • แสดงการรับรู้เมื่อได้ยินเสียงได้ เช่น กระพริบตา สะดุ้ง หรือเคลื่อนไหวร่างกาย
  • ทำเสียงอ้อแอ้ได้
  • มองหน้าผู้พูดได้อย่างน้อย 1 วินาที

1 - 2 เดือน

  • ยกศีรษะขึ้นได้ 45 องศา ในท่านอนคว่ำ
  • เด็กมองตามสิ่งของจากด้านข้าง ผ่านจุดกึ่งกลางลำตัวได้ตลอดโดยไม่หันไปมองทางอื่น
  • มองหน้าผู้พูดได้อย่างน้อย 5 วินาที
  • ทำเสียงอู/อือ/อา ได้
  • ยิ้มหรือส่งเสียงตอบโต้ได้

3 - 4 เดือน

  • ยกศีรษะและอกโดยใช้แขนยันกับพื้นในท่านอนคว่ำได้
  • มองตามสิ่งของได้ 180 องศา
  • หันตามเสียงได้ถูกทิศทาง
  • ส่งเสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ แสดงความรู้สึกได้
  • ยิ้มทักได้

5 - 6 เดือน

  • ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างยันตัวขึ้นจนข้อศอกเหยียดตรง ท้องและหน้าอกต้องยกขึ้นพ้นพื้น
  • เอื้อมมือไปหยิบและถือสิ่งของได้
  • หันตามเสียงเรียกได้ถูกทิศทาง, แสดงความสนใจเมื่อมีเสียงคนพูดด้วย
  • เลียนแบบการเล่นปาก, เล่นเสียง เช่น จุ๊บปาก เป๊าะปากได้

7 - 9 เดือน

  • นั่งได้ เอี้ยวตัวได้ หมุนตัวไปหยิบของแล้วกลับมานั่งตัวตรงอีกได้
  • ยืนเกาะได้อย่างน้อย 10 วินาที
  • หันตามเสียงเรียกชื่อ
  • เลียนเสียงพูดคุย
  • เล่นจ๊ะเอ๋
  • แสดงความสนใจภาพในหนังสือ

9 เดือน

  • สามารถลุกขึ้นนั่งจากท่านอนได้เอง
  • เกาะเดินไปข้าง ๆ ได้ 4-5 ก้าว
  • หยิบของชิ้นเล็กโดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วอื่น ๆ
  • หยิบของ 2 ชิ้นมาเคาะกันได้
  • ทำท่าทางตามคำสั่งง่าย ๆ เช่น โบกมือ บ๊ายบาย ตบมือ
  • รู้จักปฏิเสธด้วยการ แสดงท่าทาง เช่น ส่ายหน้า หันหน้าหนี
  • ใช้นิ้วหยิบอาหารกินได้

10 เดือน - 1 ปี

  • ยืนได้เอง โดยไม่ต้องช่วยพยุงอย่างน้อย 2 วินาที
  • หยิบของชิ้นเล็กด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้
  • โบกมือหรือตบมือตามคำสั่ง โดยไม่ต้องมีคนทำท่านำ
  • แสดงความต้องการ โดยทำท่าทาง หรือเปล่งเสียง เช่น ยื่นมือให้อุ้ม ชี้ ดึงเสื้อ
  • เล่นของเล่นหรือใช้ของถูกวิธี เช่น เอาช้อนมาทำท่ากิน เอาหวีมาหวีผม

13 - 15 เดือน

  • ยืนได้เองอย่างน้อย 10 วินาที
  • ขีดเขียนเป็นเส้นบนกระดาษ
  • จำชื่อสิ่งของรอบตัวได้บ้าง เช่น บอกให้หยิบของแล้วหยิบถูก
  • เลียนแบบท่าทางการทำงานบ้าน ได้อย่างน้อย 1 อย่าง

16 - 18 เดือน

  • เดินลากรถของเล่นหรือสิ่งของได้
  • ทำตามคำสั่งง่าย ๆ โดยไม่มีท่าทางประกอบได้มากขึ้น เช่น ส่งรถให้แม่
  • พูดเองได้ 1-3 คำ
  • เล่นสมมุติง่าย ๆ ได้ เช่น ใช้ช้อนป้อนตุ๊กตา

1 ปี 6 เดือน

  • วิ่งได้อย่างมั่นคง
  • เดินถือของได้
  • พลิกหน้าหนังสือได้ทีละแผ่น
  • ชี้หรือหยิบวัตถุตามคำสั่งได้ถูกต้องมากขึ้นเรื่อย ๆ
  • พูดเลียนคำที่เด่น หรือคำสุดท้ายของคำพูดได้ เช่น "หนูเป็นเด็กดี" เด็กเลียนคำ เด็ก หรือ ดี
  • พูดได้อย่างน้อย 3-5 คำ
  • ยกแก้วขึ้นดื่มโดยไม่หก

1 ปี 7 เดือน - 2 ปี

  • เตะลูกบอลได้
  • ต่อก้อนไม้เป็นหอสูง จำนวน 4 ก้อน
  • พูดเป็นวลี (2 คำต่อกัน) ได้เอง เช่น แม่นั่ง กินนม
  • ใช้ช้อนตักอาหารกินเองได้

2 ปี 5 เดือน

  • กระโดดเท้าพ้นพื้นทั้ง 2 ข้าง
  • แก้ปัญหาง่าย ๆ โดยใช้เครื่องมือด้วยตัวเอง เช่น เวลาหยิบของไม่ถึง ใช้เก้าอี้ปีน หรือไม้เขี่ย
  • พูดตอบรับและปฏิเสธได้ เช่น เอา (ค่ะ/ครับ)
  • พูดเป็นวลีมากขึ้น
  • ล้างมือและเช็ดมือได้เอง

2 ปี 6 เดือน

  • กระโดดไปข้างหน้าได้พร้อมกัน 2 ขา
  • ขว้างบอลได้โดยยกมือขึ้นเหนือศีรษะไปทางด้านหลังแล้วขว้าง
  • สนใจฟังนิทาน มองตาม พูดตาม และ/หรือ พูดโต้ตอบตามเรื่องราว ในหนังสือได้
  • เข้าใจคำบอกตำแหน่งง่าย ๆ เช่น บน ข้างใต้
  • พูดติดต่อกัน 2 คำขึ้นไป (วลี) โดยมีคำกริยาที่ถูกต้อง
  • ร้องเพลงตามได้ โดยอาจร้องชัดแค่บางคำหรือคลอตามทำนอง
  • รู้จักรอให้ถึงรอบของตนเอง เมื่อต้องพลัดกันเล่น

2 ปี 6 เดือน -  3 ปี

  • ยืนขาเดียวได้นาน 1 วินาที
  • ลากเส้นเป็นวงหมุนๆ ได้
  • พูดเป็นประโยคหรือวลีที่เป็นคำ 3-4 คำ เช่น "ไปหาแม่"  "ไปกินข้าว" "ไม่กินนม"
  • ใส่กางเกงได้เอง

3 ปี - 3 ปี 6 เดือน

  • มีประโยคคำถาม เช่น ใคร อะไร ที่ไหน ทำไม
  • เล่นเป็นกลุ่มและทำตามกฎง่าย ๆ ได้
  • ช่วยทำงานง่าย ๆ ได้ เช่น เก็บของเล่น กวาดบ้าน ยกของ
  • วาดรูปวงกลมได้
  • ยืนขาเดียวได้ 3 วินาที

3 ปี 6 เดือน

  • เล่าเหตุการณ์ที่เพิ่งผ่านมาได้
  • ใส่เสื้อผ้าหน้าได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องติดกระดุม
  • แยกชาย/หญิงได้ และบอกเพศตนเองได้
  • บอกชื่อ นามสกุลได้
  • แยกของตามประเภทคร่าว ๆ ได้ เช่น สัตว์ ผัก ผลไม้
  • พูดขอของ หรือขอบคุณได้เอง
  • ยืนขาเดียวได้ 5 วินาที
  • รับลูกบอลที่โยนให้ได้

3 ปี 6 เดือน - 4 ปี

  • กระโดดขาเดียวได้
  • ใช้กรรไกรตัดกระดาษได้
  • เลียนแบบวาดรูปกากบาท
  • รู้จักคำว่าเล็ก - ใหญ่
  • พูดเป็นประโยค 3 คำขึ้นไป
  • ใส่ – ถอดกระดุมเป็น

4 ปี - 4 ปี 6 เดือน

  • กระโดดไปด้านข้างและถอยหลังได้
  • รู้จักคำบอกเวลาง่าย ๆ เช่น กลางวัน กลางคืน
  • ทำความสะอาดตนเอง โดยการล้างก้น ล้างมือ หลังจากขับถ่ายได้

4 ปี 7 เดือน - 5 ปี

  • เดินโดยส้นเท้าต่อกับปลายเท้าได้
  • จับดินสอได้ถูกต้อง โดยจับสูงกว่าปลายประมาณ 1-2 ซม. และดินสออยู่ระหว่างหัวแม่มือ
  • นิ้วชี้ และนิ้วกลาง
  • รู้จักสีอย่างน้อย 8 สี
  • ผลัดกันพูดโต้ตอบกับเพื่อนได้
  • เล่นเลียนแบบบทบาทของผู้ใหญ่ได้ เช่น เล่นเป็นครู เป็นหมอ เล่นขายของ

ดัดแปลงข้อมูลมาจาก : คู่มือ เฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย DSPM (Developmental Surveillance and Promotion Manual)

ตรวจสอบเนื้อหาโดย พญ. ณกุล วิจักขณา

สอบถามช้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์เด็ก ชั้น 3 โซน E

     การจะส่งเสริมพัฒนาการเด็กให้ดีและสมวัยนั้น ปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญมากคือการเลี้ยงดูเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึง 5 ปี เป็นช่วงอายุที่มีอัตราของการพัฒนาการสูง หากเด็กได้รับการเลี้ยงดูที่ดีและถูกต้องตามหลักการ เด็กก็จะมีพัฒนาการได้เต็มตามศักยภาพ

อายุ

พัฒนาการ

แรกเกิด - 1 เดือน

  • ยกศีรษะและหันเปลี่ยนข้างได้ในท่านอนคว่ำ
  • มองตามสิ่งของจากด้านข้างถึงระยะกึ่งกลางลำตัวได้
  • แสดงการรับรู้เมื่อได้ยินเสียงได้ เช่น กระพริบตา สะดุ้ง หรือเคลื่อนไหวร่างกาย
  • ทำเสียงอ้อแอ้ได้
  • มองหน้าผู้พูดได้อย่างน้อย 1 วินาที

1 - 2 เดือน

  • ยกศีรษะขึ้นได้ 45 องศา ในท่านอนคว่ำ
  • เด็กมองตามสิ่งของจากด้านข้าง ผ่านจุดกึ่งกลางลำตัวได้ตลอดโดยไม่หันไปมองทางอื่น
  • มองหน้าผู้พูดได้อย่างน้อย 5 วินาที
  • ทำเสียงอู/อือ/อา ได้
  • ยิ้มหรือส่งเสียงตอบโต้ได้

3 - 4 เดือน

  • ยกศีรษะและอกโดยใช้แขนยันกับพื้นในท่านอนคว่ำได้
  • มองตามสิ่งของได้ 180 องศา
  • หันตามเสียงได้ถูกทิศทาง
  • ส่งเสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ แสดงความรู้สึกได้
  • ยิ้มทักได้

5 - 6 เดือน

  • ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างยันตัวขึ้นจนข้อศอกเหยียดตรง ท้องและหน้าอกต้องยกขึ้นพ้นพื้น
  • เอื้อมมือไปหยิบและถือสิ่งของได้
  • หันตามเสียงเรียกได้ถูกทิศทาง, แสดงความสนใจเมื่อมีเสียงคนพูดด้วย
  • เลียนแบบการเล่นปาก, เล่นเสียง เช่น จุ๊บปาก เป๊าะปากได้

7 - 9 เดือน

  • นั่งได้ เอี้ยวตัวได้ หมุนตัวไปหยิบของแล้วกลับมานั่งตัวตรงอีกได้
  • ยืนเกาะได้อย่างน้อย 10 วินาที
  • หันตามเสียงเรียกชื่อ
  • เลียนเสียงพูดคุย
  • เล่นจ๊ะเอ๋
  • แสดงความสนใจภาพในหนังสือ

9 เดือน

  • สามารถลุกขึ้นนั่งจากท่านอนได้เอง
  • เกาะเดินไปข้าง ๆ ได้ 4-5 ก้าว
  • หยิบของชิ้นเล็กโดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วอื่น ๆ
  • หยิบของ 2 ชิ้นมาเคาะกันได้
  • ทำท่าทางตามคำสั่งง่าย ๆ เช่น โบกมือ บ๊ายบาย ตบมือ
  • รู้จักปฏิเสธด้วยการ แสดงท่าทาง เช่น ส่ายหน้า หันหน้าหนี
  • ใช้นิ้วหยิบอาหารกินได้

10 เดือน - 1 ปี

  • ยืนได้เอง โดยไม่ต้องช่วยพยุงอย่างน้อย 2 วินาที
  • หยิบของชิ้นเล็กด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้
  • โบกมือหรือตบมือตามคำสั่ง โดยไม่ต้องมีคนทำท่านำ
  • แสดงความต้องการ โดยทำท่าทาง หรือเปล่งเสียง เช่น ยื่นมือให้อุ้ม ชี้ ดึงเสื้อ
  • เล่นของเล่นหรือใช้ของถูกวิธี เช่น เอาช้อนมาทำท่ากิน เอาหวีมาหวีผม

13 - 15 เดือน

  • ยืนได้เองอย่างน้อย 10 วินาที
  • ขีดเขียนเป็นเส้นบนกระดาษ
  • จำชื่อสิ่งของรอบตัวได้บ้าง เช่น บอกให้หยิบของแล้วหยิบถูก
  • เลียนแบบท่าทางการทำงานบ้าน ได้อย่างน้อย 1 อย่าง

16 - 18 เดือน

  • เดินลากรถของเล่นหรือสิ่งของได้
  • ทำตามคำสั่งง่าย ๆ โดยไม่มีท่าทางประกอบได้มากขึ้น เช่น ส่งรถให้แม่
  • พูดเองได้ 1-3 คำ
  • เล่นสมมุติง่าย ๆ ได้ เช่น ใช้ช้อนป้อนตุ๊กตา

1 ปี 6 เดือน

  • วิ่งได้อย่างมั่นคง
  • เดินถือของได้
  • พลิกหน้าหนังสือได้ทีละแผ่น
  • ชี้หรือหยิบวัตถุตามคำสั่งได้ถูกต้องมากขึ้นเรื่อย ๆ
  • พูดเลียนคำที่เด่น หรือคำสุดท้ายของคำพูดได้ เช่น "หนูเป็นเด็กดี" เด็กเลียนคำ เด็ก หรือ ดี
  • พูดได้อย่างน้อย 3-5 คำ
  • ยกแก้วขึ้นดื่มโดยไม่หก

1 ปี 7 เดือน - 2 ปี

  • เตะลูกบอลได้
  • ต่อก้อนไม้เป็นหอสูง จำนวน 4 ก้อน
  • พูดเป็นวลี (2 คำต่อกัน) ได้เอง เช่น แม่นั่ง กินนม
  • ใช้ช้อนตักอาหารกินเองได้

2 ปี 5 เดือน

  • กระโดดเท้าพ้นพื้นทั้ง 2 ข้าง
  • แก้ปัญหาง่าย ๆ โดยใช้เครื่องมือด้วยตัวเอง เช่น เวลาหยิบของไม่ถึง ใช้เก้าอี้ปีน หรือไม้เขี่ย
  • พูดตอบรับและปฏิเสธได้ เช่น เอา (ค่ะ/ครับ)
  • พูดเป็นวลีมากขึ้น
  • ล้างมือและเช็ดมือได้เอง

2 ปี 6 เดือน

  • กระโดดไปข้างหน้าได้พร้อมกัน 2 ขา
  • ขว้างบอลได้โดยยกมือขึ้นเหนือศีรษะไปทางด้านหลังแล้วขว้าง
  • สนใจฟังนิทาน มองตาม พูดตาม และ/หรือ พูดโต้ตอบตามเรื่องราว ในหนังสือได้
  • เข้าใจคำบอกตำแหน่งง่าย ๆ เช่น บน ข้างใต้
  • พูดติดต่อกัน 2 คำขึ้นไป (วลี) โดยมีคำกริยาที่ถูกต้อง
  • ร้องเพลงตามได้ โดยอาจร้องชัดแค่บางคำหรือคลอตามทำนอง
  • รู้จักรอให้ถึงรอบของตนเอง เมื่อต้องพลัดกันเล่น

2 ปี 6 เดือน -  3 ปี

  • ยืนขาเดียวได้นาน 1 วินาที
  • ลากเส้นเป็นวงหมุนๆ ได้
  • พูดเป็นประโยคหรือวลีที่เป็นคำ 3-4 คำ เช่น "ไปหาแม่"  "ไปกินข้าว" "ไม่กินนม"
  • ใส่กางเกงได้เอง

3 ปี - 3 ปี 6 เดือน

  • มีประโยคคำถาม เช่น ใคร อะไร ที่ไหน ทำไม
  • เล่นเป็นกลุ่มและทำตามกฎง่าย ๆ ได้
  • ช่วยทำงานง่าย ๆ ได้ เช่น เก็บของเล่น กวาดบ้าน ยกของ
  • วาดรูปวงกลมได้
  • ยืนขาเดียวได้ 3 วินาที

3 ปี 6 เดือน

  • เล่าเหตุการณ์ที่เพิ่งผ่านมาได้
  • ใส่เสื้อผ้าหน้าได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องติดกระดุม
  • แยกชาย/หญิงได้ และบอกเพศตนเองได้
  • บอกชื่อ นามสกุลได้
  • แยกของตามประเภทคร่าว ๆ ได้ เช่น สัตว์ ผัก ผลไม้
  • พูดขอของ หรือขอบคุณได้เอง
  • ยืนขาเดียวได้ 5 วินาที
  • รับลูกบอลที่โยนให้ได้

3 ปี 6 เดือน - 4 ปี

  • กระโดดขาเดียวได้
  • ใช้กรรไกรตัดกระดาษได้
  • เลียนแบบวาดรูปกากบาท
  • รู้จักคำว่าเล็ก - ใหญ่
  • พูดเป็นประโยค 3 คำขึ้นไป
  • ใส่ – ถอดกระดุมเป็น

4 ปี - 4 ปี 6 เดือน

  • กระโดดไปด้านข้างและถอยหลังได้
  • รู้จักคำบอกเวลาง่าย ๆ เช่น กลางวัน กลางคืน
  • ทำความสะอาดตนเอง โดยการล้างก้น ล้างมือ หลังจากขับถ่ายได้

4 ปี 7 เดือน - 5 ปี

  • เดินโดยส้นเท้าต่อกับปลายเท้าได้
  • จับดินสอได้ถูกต้อง โดยจับสูงกว่าปลายประมาณ 1-2 ซม. และดินสออยู่ระหว่างหัวแม่มือ
  • นิ้วชี้ และนิ้วกลาง
  • รู้จักสีอย่างน้อย 8 สี
  • ผลัดกันพูดโต้ตอบกับเพื่อนได้
  • เล่นเลียนแบบบทบาทของผู้ใหญ่ได้ เช่น เล่นเป็นครู เป็นหมอ เล่นขายของ

ดัดแปลงข้อมูลมาจาก : คู่มือ เฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย DSPM (Developmental Surveillance and Promotion Manual)

ตรวจสอบเนื้อหาโดย พญ. ณกุล วิจักขณา

สอบถามช้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์เด็ก ชั้น 3 โซน E

 


ค้นหาแพทย์

สาระสุขภาพ

ศูนย์รักษาโรคเฉพาะทาง