30 มิถุนายน 2568
การผ่าตัดด้วยวิธี PRK (Photorefractive keratectomy)
การผ่าตัดด้วยวิธี PRK (Photorefractive keratectomy) คือ การแก้ไขภาวะค่าสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์วิธีแรก ด้วยเทคนิคการลอกผิวกระจกตาชั้นนอกสุดออก แล้วจึงใช้เอ็กไซเมอร์เลเซอร์ (excimer laser) ยิงลงไปบนเนื้อกระจกตาด้านล่าง เพื่อปรับความโค้งของกระจกตา จากนั้นปิดกระจกตาด้วยคอนแทคเลนส์แบบไม่มีค่าสายตา เพื่อช่วยให้เนื้อเยื่อผิวกระจกตาสมานกันได้ดี
ขั้นตอนที่ 1 ใช้สารละลายแอลกอฮอล์เจือจางหยดลงบนกระจกตา เพื่อให้เซลล์ผิวกระจกตาชั้นนอกหลุดออกได้ง่าย
ขั้นตอนที่ 2 ใช้เครื่องมือสำหรับช่วยลอกผิวกระจกตาที่อยู่ชั้นนอกสุดออก
ขั้นตอนที่ 3 ปรับความโค้งกระจกตาด้วย Excimer laser
ขั้นตอนที่ 4 ปิดกระจกตาด้วยคอนแทคเลนส์แบบไม่มีค่าสายตาเพื่อลดความระคายเคืองจนกว่าผิวกระจกตาจะฟื้นฟูเป็นปกติ
ผู้ที่เหมาะกับการรักษา
- ผู้มีค่าสายตาสั้นและเอียงรวมกัน และค่าสายตายาวตามกำเนิด
- อายุ 20 - 50 ปี โดยมีค่าสายตาคงที่อย่างน้อย 1 ปี
- ไม่มีโรคของกระจกตา เช่น โรคกระจกตาโก่ง โรคตาแห้งอย่างรุนแรง และโรคตาอย่างอื่นที่ส่งผลต่อการมองเห็น เช่น จอประสาทตาเสื่อม ต้อหินขั้นรุนแรง สายตาขี้เกียจ (Amblyopia)
- ไม่มีโรคทางร่างกายที่มีผลต่อการหายของแผล เช่น โรคภูมิต้านตัวเอง โรครูมาตอยด์ โรคสะเก็ดเงิน รวมทั้งโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี
- สตรีที่ไม่อยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร (หากมีประจำเดือนมาแล้ว 2 รอบสามารถทำได้)
- ผู้ที่สุขภาพตาสมบูรณ์แข็งแรง โดยผ่านการตรวจวิเคราะห์สภาพตาจากจักษุแพทย์
ข้อดี
- ทางเลือกการรักษาในผู้ที่มีกระจกตาบาง
- รักษาค่าสายตาสั้นและเอียงรวมกันไม่เกิน -8 Diopter ค่าสายตายาวตามกำเนิดไม่เกิน +5 Diopter
- เหมาะสำหรับบางอาชีพ หรือผู้ที่เล่นกีฬาที่มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุที่ดวงตา เช่น นักบิน ตำรวจ ทหาร นักมวย
- ผู้ที่มีประวัติกระจกตาถลอกง่าย เช่น กระจกตาถลอกกลับเป็นซ้ำ (Recurrent corneal erosion)
ข้อจำกัด
- มีอาการแสบตา เคืองตา สู้แสงไม่ได้ น้ำตาไหล
- เวลาพักฟื้นนาน โดยประมาณ 5 - 7 วัน ที่ยังมีแผลที่กระจกตาและต้องมีการใส่คอนเทคเลนส์
- มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระหว่างที่ยังมีแผลที่กระจกตา
- มีโอกาสเกิดฝ้าขาว (Haze) ที่กระจกตา
การปฏิบัติตัวหลังทำ PRK (Photorefractive Keratectomy)
- ห้ามโดนน้ำเป็นเวลา 1-2 สัปดาห์
- ให้ใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดที่ได้รับจากทางโรงพยาบาล เป็นเวลา 1 สัปดาห์แทนการล้างหน้า
- งดการขยี้ตาและใช้ฝาครอบตาปิดขณะนอนหลับ 2 สัปดาห์
- งดออกกำลังกายที่มีเหงื่อ 2 สัปดาห์ หากว่ายน้ำงด 1 เดือน ดำน้ำ 3 เดือน
- หยอดยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และต้องล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนหยอดยา
- งดแต่งหน้าและครีมบำรุงบริเวณรอบดวงตา 2 สัปดาห์
- สวมแว่นกันแดด เมื่อออกนอกอาคาร ประมาณ 1-3 เดือน เพื่อป้องกันฝุ่นละอองและแสงแดดที่อาจทำให้เกิดฝ้าบริเวณกระจกตาได้
- ควรมาติดตามผลการรักษาตามแพทย์นัดหมาย
หมายเหตุ
หลังผ่าตัดเสร็จ แพทย์จะใส่คอนแทคเลนส์เพื่อปิดแผลไว้ประมาณ 4 วัน คนไข้สามารถใส่นอนและหยอดยาได้ตามปกติ หากแผลสมานเรียบร้อยดีแพทย์จะถอดคอนแทคเลนส์ออกให้
อาการที่อาจพบได้หลังจากผ่าตัด
หลังผ่าตัดอาจมีอาการเคืองตา แสบตา น้ำตาไหลได้ในช่วง 2-4 วันหลังทำการผ่าตัด ซึ่งสามารถทานยาแก้ปวด 1 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง หรือตามอาการ
ข้อมูลจาก : พญ.บัณฑิตา เลิศสุวรรณโรจน์
สอบถามช้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์รักษาสายตาผิดปกติ “The SiGHT by SiPH”ศูนย์ตา ชั้น 4 โซน A
บทความที่เกี่ยวข้อง
การผ่าตัดด้วยวิธี PRK (Photorefractive keratectomy) คือ การแก้ไขภาวะค่าสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์วิธีแรก ด้วยเทคนิคการลอกผิวกระจกตาชั้นนอกสุดออก แล้วจึงใช้เอ็กไซเมอร์เลเซอร์ (excimer laser) ยิงลงไปบนเนื้อกระจกตาด้านล่าง เพื่อปรับความโค้งของกระจกตา จากนั้นปิดกระจกตาด้วยคอนแทคเลนส์แบบไม่มีค่าสายตา เพื่อช่วยให้เนื้อเยื่อผิวกระจกตาสมานกันได้ดี
ขั้นตอนที่ 1 ใช้สารละลายแอลกอฮอล์เจือจางหยดลงบนกระจกตา เพื่อให้เซลล์ผิวกระจกตาชั้นนอกหลุดออกได้ง่าย
ขั้นตอนที่ 2 ใช้เครื่องมือสำหรับช่วยลอกผิวกระจกตาที่อยู่ชั้นนอกสุดออก
ขั้นตอนที่ 3 ปรับความโค้งกระจกตาด้วย Excimer laser
ขั้นตอนที่ 4 ปิดกระจกตาด้วยคอนแทคเลนส์แบบไม่มีค่าสายตาเพื่อลดความระคายเคืองจนกว่าผิวกระจกตาจะฟื้นฟูเป็นปกติ
ผู้ที่เหมาะกับการรักษา
- ผู้มีค่าสายตาสั้นและเอียงรวมกัน และค่าสายตายาวตามกำเนิด
- อายุ 20 - 50 ปี โดยมีค่าสายตาคงที่อย่างน้อย 1 ปี
- ไม่มีโรคของกระจกตา เช่น โรคกระจกตาโก่ง โรคตาแห้งอย่างรุนแรง และโรคตาอย่างอื่นที่ส่งผลต่อการมองเห็น เช่น จอประสาทตาเสื่อม ต้อหินขั้นรุนแรง สายตาขี้เกียจ (Amblyopia)
- ไม่มีโรคทางร่างกายที่มีผลต่อการหายของแผล เช่น โรคภูมิต้านตัวเอง โรครูมาตอยด์ โรคสะเก็ดเงิน รวมทั้งโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี
- สตรีที่ไม่อยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร (หากมีประจำเดือนมาแล้ว 2 รอบสามารถทำได้)
- ผู้ที่สุขภาพตาสมบูรณ์แข็งแรง โดยผ่านการตรวจวิเคราะห์สภาพตาจากจักษุแพทย์
ข้อดี
- ทางเลือกการรักษาในผู้ที่มีกระจกตาบาง
- รักษาค่าสายตาสั้นและเอียงรวมกันไม่เกิน -8 Diopter ค่าสายตายาวตามกำเนิดไม่เกิน +5 Diopter
- เหมาะสำหรับบางอาชีพ หรือผู้ที่เล่นกีฬาที่มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุที่ดวงตา เช่น นักบิน ตำรวจ ทหาร นักมวย
- ผู้ที่มีประวัติกระจกตาถลอกง่าย เช่น กระจกตาถลอกกลับเป็นซ้ำ (Recurrent corneal erosion)
ข้อจำกัด
- มีอาการแสบตา เคืองตา สู้แสงไม่ได้ น้ำตาไหล
- เวลาพักฟื้นนาน โดยประมาณ 5 - 7 วัน ที่ยังมีแผลที่กระจกตาและต้องมีการใส่คอนเทคเลนส์
- มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระหว่างที่ยังมีแผลที่กระจกตา
- มีโอกาสเกิดฝ้าขาว (Haze) ที่กระจกตา
การปฏิบัติตัวหลังทำ PRK (Photorefractive Keratectomy)
- ห้ามโดนน้ำเป็นเวลา 1-2 สัปดาห์
- ให้ใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดที่ได้รับจากทางโรงพยาบาล เป็นเวลา 1 สัปดาห์แทนการล้างหน้า
- งดการขยี้ตาและใช้ฝาครอบตาปิดขณะนอนหลับ 2 สัปดาห์
- งดออกกำลังกายที่มีเหงื่อ 2 สัปดาห์ หากว่ายน้ำงด 1 เดือน ดำน้ำ 3 เดือน
- หยอดยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และต้องล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนหยอดยา
- งดแต่งหน้าและครีมบำรุงบริเวณรอบดวงตา 2 สัปดาห์
- สวมแว่นกันแดด เมื่อออกนอกอาคาร ประมาณ 1-3 เดือน เพื่อป้องกันฝุ่นละอองและแสงแดดที่อาจทำให้เกิดฝ้าบริเวณกระจกตาได้
- ควรมาติดตามผลการรักษาตามแพทย์นัดหมาย
หมายเหตุ
หลังผ่าตัดเสร็จ แพทย์จะใส่คอนแทคเลนส์เพื่อปิดแผลไว้ประมาณ 4 วัน คนไข้สามารถใส่นอนและหยอดยาได้ตามปกติ หากแผลสมานเรียบร้อยดีแพทย์จะถอดคอนแทคเลนส์ออกให้
อาการที่อาจพบได้หลังจากผ่าตัด
หลังผ่าตัดอาจมีอาการเคืองตา แสบตา น้ำตาไหลได้ในช่วง 2-4 วันหลังทำการผ่าตัด ซึ่งสามารถทานยาแก้ปวด 1 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง หรือตามอาการ
ข้อมูลจาก : พญ.บัณฑิตา เลิศสุวรรณโรจน์
สอบถามช้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์รักษาสายตาผิดปกติ “The SiGHT by SiPH”ศูนย์ตา ชั้น 4 โซน A
บทความที่เกี่ยวข้อง
